Przerwa technologiczna

Klientów Poczty Polskiej dziwią tabliczki z napisem przerwa technologiczna. O przerwę technologiczną zapytał mnie niedawno pan Arek (sic!) G., student dziennikarstwa z Lublina i reporter Radia Centrum, który przysłał mi również zdjęcie tabliczki z takim napisem.

„Czy przerwa technologiczna – pisze mój korespondent – nie powinna być po prostu przerwą techniczną? A jeżeli nie, to co oznacza ten zwrot? Przerwę w dopływie technologii? My zakładamy, że to pomyłka, że Poczcie Polskiej chodziło o przerwę techniczną. Co może oznaczać przerwa technologiczna, to znaczy, czym taka przerwa może być wywołana.”

Moim zdaniem, nie jest to problem lingwistyczny. Pan Arek zresztą ma tego świadomość, gdy pyta, „czym taka przerwa może być wywołana”. Właściwym adresatem tego pytania powinna być PT. Dyrekcja Generalna Poczty Polskiej. Wydaje mi się, że na poczcie nie ma i nie może być ani przerw technologicznych, ani technicznych. Jeśli niespodziewanie trzeba zamknąć okienko pocztowe, to przyczyną może być albo awaria (np. brak prądu, brak dostępu do sieci komputerowej) albo chwilowa niedyspozycja pracownika. W takiej sytuacji należałoby napisać np. Przepraszamy. Awaria sieci komputerowej. Jeśli Poczta Polska zamiast tego informuje o przerwie technologicznej, to jest to eufemizm, manipulacja językowa, której celem jest ukrycie prawdziwych przyczyn przerwy w pracy. Najkrócej mówiąc, zamiast mnożyć przerwy technologiczne Poczta Polska powinna starannie planować godziny otwarcia okienek pocztowych i ich obsadę. A zamykać je tylko w sytuacjach, gdy wystąpi jakaś awaria.

Gdybym miał szukać analogii, przypomniałbym telewizyjne plansze z napisem przepraszamy za usterki. Takiej nadzwyczajnej przerwy w nadawaniu programu nikt (jeszcze?) nie nazwie przerwą technologiczną! To awaria.

Czy istnieje różnica między przerwą technologiczną a techniczną. Nie wiem. Instuicja podpowiada mi, że tak. Przerwa technologiczna spowodowana może być technologią, przebiegiem procesu produkcji, np. pewnych prac nie można wykonywać w czasie mrozu, beton musi wyschnąć, zanim przystąpi się do wznoszenia kolejnego piętra, etc. Intuicyjnie do sprawy podchodząc, przerwy spowodowane działaniem maszyn, ich strojeniem, programowaniem, konserwacją, można nazwać technicznymi. Tu jednak ważny jest uzus, zwyczaj językowy. Nie wiem, jak tymi terminami posługują się fachowcy, technicy i technologowie z różnych branż. Tylko analiza opisów procesów technologicznych mogłaby na to pytanie odpowiedzieć. Jeśli na ten wpis trafi jakiś przedstawiciel zainteresowanej branży, niech zechce poinformować mnie i moich Czytelników, jak w jego firmie używa się terminów przerwa technologiczna i przerwa techniczna.